Ці чулі вы, як чытае свае вершы Янка Купала?
Паслухайце - дзіўнае ўражанне.
Чытанне - нібыта спеў, манатонны, але ж эмоцыйны, які часам зрываецца на сапраўдную мелодыю, сле ж ніколі не перастае быць вершам, чытанне, чымсьйці падобнае на камланне шамана, на сеанс гіпнозу, на медленнае, але няўхільнае накручванне нерваў на стрыжань эмоцыі.
Гэтак гучыць ліра - стары беларускі інструмент, які мы слухалі на нашай пятнічнай сустрэчы: манатонна, але ўсхвалявана, аднастайна, але натхняльна, абуджаючы недзе ў глыбіні душы пачуцце, якое авалодвае - і не пакідае.
Што мы толькі не пачулі на гэтай сустрэчы дзякуючы Аксане Спрынчан і Ярашу Малішэўскаму: і ліру, і жалейку, і дуду, і нават пішчык, усе тыя інструменты, якія гучаць у творах Купалы, і якіх мы не чулі ніколі ў жыцці.
Я не буду зараз расказваць пра іх, бо дамовілася з музыкам, што ён распавядзе для вельветчан асобна пра кожны з гэтых музычных беларускіх цудаў - але, скажу я вам, мы параскрывалі рты і страцілі мову ад здзіўлення. Усё, што мы сабе ўяўлялі пры словах "жалейка" ці "ліра" ці "дуда" - гэта зусім, зусім не тое!
А потым мы слухалі Аксану Спрынчан - пісьменніцу ў чацвертым пакаленні, яшчэ прадзед якой пісаў вершы па-украінску, а дзед і бацька працавалі на ніве беларускай літаратуры, і спадарыня Аксана казала дакладныя і нечаканыя словы пра Купалу у сваёй творчасці і нашым жыцці.
І яшчэ адно адкрыццё: навуковы сакратар музею Янкі Купалы Галіна Варонава, чалавек-энцыклапедыя, якая распавядала нам пра самыя вострыя і складаныя перыяды Купалавага жыцця з такой фактаграфічнай бязлітасцю, з такой сапраўднай жыццёвай падрабязнасцю, з такімі моцнымі і бескампраміснымі пачуццямі, што я, напрыклад, не знаходзіла сабе месца да сёняшняй раніцы - так уяўна і так няўхільна стаў перада мной смяротны выбар, які рабіў Купала не адзін раз у сваім драматычным жыцці...
Дзяцей зноў было шмат. Былі і нашыя вельветчане - Таня з Вікай, а яшчэ - нашыя чытачкі, якія не адзначаюцца ў каментарах, але ж прыходзяць на сустрэчы.
Я выходзіла з сустрэчы натхненай і агаломшанай - столькі ведаў і пачуццяў абрынулася на мяне... Сёння мне нават неяк сумна і самотна - столькі эмоцый і энергіі выплеснулася ўчора, столькі няпростага пачулася.
Ці спадабалася дзецям? Не ведаю. Па праўдзе кажучы, я перастала на гэтым канцэнтравацца. Каб усім спадабалася - гэта немагчыма, дый, напэўна, не трэба й ставіць такой мэты. Даць магчымасць кожнаму, хто прыйдзе да нас, адчуць сабе ў сілавым полі ўздзеяння беларускай культуры - вось, напэўна, тое, што мы разам можам зрабіць.
А там - як атрымаецца.
Да, именно так: для современной полноценной женщины
Комментарии
Вялікі дзякуй, што дзеліцеся. Чытаю с цікавасцю
Замечательная встреча!!!
И, действительно, масса впечатлений!
Я тоже до сих пор не представляла, что такое лира (в моем представлении это было что-то типа арфы, но уж никак не тот инструмент, который на фото, и который мы услышали). Соломинска (пішчык) впечатлила необычайно. Как маленькая тоненькая соломинка может издавать такой громкий звук, да и вообще издавать мелодию. И если жалейку я как-то ассоциировала с дудочкой, то что она входит в такой инструмент, как дуда, и что дуда - это такой сложный "механизм" - вообще не представляла. Интересно и про дальнейшее исчезновение этих инструментов... И, да, уверена, что интервью с Ярошем будет нужное и интересное.
Анна - молодец!!! Для того, чтобы сотрудник музея так детально углубилась в отдельные вопросы, нужно было эти самые острые вопросы продумать и задать. Не зря говорится, что дается тому, кто спрашивает.
И Галина, видно, что живет этой темой. Поэтому, можно слушать, и слушать, и слушать.
Не только Оксане показалось, что часа совсем мало. И для меня этот час тоже промелькнул как мгновение. Было, что рассказать, было, чем поделиться, это всё шло от сердца, а когда это идет от сердца, то сердца и трогает.
А еще очень рада, что пришла чуть пораньше, и Вы провели мини-экскурсию по квартире Бровки.
Тоже огромное впечатление: и от размеров квартиры, и от видов из окна, особенно на улицу Ленина, и от подарка этой квартиры государству, и от краткого экскурса в историю жизни Бровки, и от того, что случилось с его матерью (хотя потом этот рассказ и всплыл в памяти).
А еще я никогда не думала, что когда-нибудь снова прикоснусь к белорусской литературе, тем более к ее истории. А вот прикоснулась и с большим удовольствием))))
Вика кстати сказала, что ей очень понравилось. Особенно соломинка и вид из окна)))))
Вообще думаю, что может какие-то моменты и сложны для понимания детей. Так и хочется написать: еще маленькие. Но я уверена, что это бесследно не остается. И кто знает, как эта информация когда всплывает в памяти и когда переосмысливается, и когда трогает нужные струны. Что обогащает, так точно. А еще учит любить свою страну. Кто еще научит искреннему патриотизму, как не писатели.
Помню, какая огромная гордость за свою страну у меня возникла после прочтения Каласоў Караткевича...
А всё: кирпичик к кирпичику...
Поэтому, спасибо за встречу. Вика уже спрашивала, когда следующая, пойдем ли мы, и сказала, что очень хочет пойти))))
А еще после музея мы зашли в Штолле, попили чая с пирогами))) Хороший был вечер)))))
Дзякуй вялiкi! Прачытала так прагна! Шкада, не трапiлi мае пляменнiцы.
Пра сiлавое поле вельмi спадабалася